Cymrodoriaeth rhyngwladol o bwys i ymchwilydd addawol lleol
DR Karina MarsdenMae ymchwilydd 么l-ddoethuriaeth yn Ysgol Gwyddorau Naturiol Prifysgol Bangor wedi ennill , a gyllidir drwy Horizon 2020 y Comisiwn Ewropeaidd.
Mae鈥檙 Gymrodoriaeth, sydd yn hyrwyddo symud rhyngwladol a chyfnewid gwybodaeth, yn galluogi Dr Karina Marsden o Fethesda i dreulio dwy flynedd yn gweithio ym Mhrifysgol Melbourne, Awstralia, cyn dychwelyd i Brifysgol Bangor ar gyfer blwyddyn olaf ei phroject ymchwil. Dyfarnwyd y Gymrodoriaeth yn dilyn cais ar y cyd rhwng Prifysgolion Bangor a Melbourne.
Yn ystod y project hyfforddi drwy ymchwilio, bydd Karina yn cael cyfleoedd i ddysgu modelu mathemategol, ecoleg foleciwlaidd a dulliau isotopau sefydlog er mwyn cael gwell ddealltwriaeth o鈥檙 ffordd y caiff nitrogen ei gylchu yn y pridd mewn ffermydd llaeth. Nod y project, 鈥楾arged-N2O鈥�, yw sefydlu effeithiolrwydd amgylcheddol ac economaidd strategaethau i leihau鈥檙 nwy t欧 gwydr pwerus, ocsid nitrus.
Mae Karina, sydd yn 29 oed, yn gyn disgybl o Ysgol Friars, ac enillodd ei gradd gyntaf mewn Gwyddor Amgylcheddol a gradd PhD mewn Gwyddor Amgylcheddol a Phridd ym Mhrifysgol Bangor. Ers ennill ei doethuriaeth mae wedi bod yn gweithio fel ymchwilydd 么l-ddoethurol ym Mhrifysgol Bangor.
Meddai Karina: 鈥淩wy鈥檔 edrych ymlaen at ddechrau fy Nghymrodoriaeth Marie Sklodowska Curie. Mae hyn yn gyfle gwych i mi ennill profiad rhyngwladol ym Mhrifysgol Melbourne, datblygu rhwydweithiau byd-eang gyda gwyddonwyr blaenllaw yn y maes a dysgu sgiliau newydd y gallaf eu defnyddio yn fy ymchwil i鈥檙 dyfodol. Caf gyfle i rannu y technegau newydd byddaf yn eu dysgu gyda鈥檓 cydweithwyr a myfyrwyr 么l-radd wrth i mi ddychwelyd i Fangor ar gyfer blwyddyn olaf y gymrodoriaeth.鈥�
Meddai Dave Chadwick, Athro Systemau Defnydd Tir Cynaliadwy yn yr Ysgol Gwyddorau Naturiol:
鈥淢ae鈥檔 wych gweld llwyddiant parhaus Karina. Dechreuodd ei PhD ar 鈥楽heep urine patch nitrous oxide emissions: Measurement and mitigation鈥�, gyda mi a鈥檙 Athro Davey Jones yn 2012, gan gynhyrchu saith cyhoeddiad. Yn dilyn hyn cafodd ei swydd 么l-ddoethurol gyntaf ar broject a gyllidwyd gan NERC roeddwn yn ei arwain i ymchwilio i鈥檙 cysylltiad rhwng ymddygiad defaid yn pori ac allyriadau ocsid nitrus ym mhorfeydd yr ucheldir. Mae鈥檙 ymchwil yma wedi denu sylw cynyddol gan ei fod yn awgrymu y gall 么l-troed carbon 诺yn fod yn llai na鈥檔 amcangyfrif presennol. Mae Cymrodoriaeth Marie Curie newydd Karina yn galluogi iddi ddilyn ei diddordeb mewn cynhyrchu da byw cynaliadwy gyda gr诺p ymchwil rhagorol yn Awstralia. Rwy鈥檔 edrych ymlaen at y cydweithio newydd a chyffrous yma gyda鈥檙 Athro Rich Eckard a鈥檌 d卯m ym Mhrifysgol Melbourne, a鈥檙 cyhoeddiadau sydd yn sicr o ddilyn yn ei sgil!鈥�
Esboniodd Karina fwy am ei gwaith gan ddweud:
鈥淏ydd fy mhroject yn edrych ar ffyrdd posib i leihau allyriadau o鈥檙 nwy t欧 gwydr pwerus Ocsid nitrus o ffermydd llaeth. Mae ocsid nitrus wedi ei alw'r 鈥榥wy t欧 gwydr anghofiedig鈥�, gan fod mwy o bobl yn ymwybodol o fethan wrth ystyried allyriadau nwyon gan dda byw. Mae ocsid nitrus 300 gwaith yn fwy pwerus fel nwy t欧 gwydr, ac fe鈥檌 cynhyrchir gan ficro organebau yn y pridd mewn mannau lle mae lefel uchel o nitrogen, fel lle mae gwrtaith wedi ei wasgaru neu lle mae anifeiliaid yn gollwng eu carthion ar y borfa. Mae鈥檔 bwysig ymestyn ein dealltwriaeth o ffyrdd i leihau allyriadau nwyon t欧 gwydr o ffermydd llaeth, gan fod angen i systemau bwyd ledled y byd fod yn fwy cynaliadwy.鈥�
Dyddiad cyhoeddi: 15 Hydref 2018